Gisteren hebben we afscheid genomen van Daksi.
Het afscheid nemen begon al een tijd geleden, zo'n 2 jaar.
Daksi was blind, vanaf het moment dat we hem 11,5 jaar geleden vonden, een stervend hummeltje op een donkere, net geploegde akker. Hij gaf er niks om, de andere zintuigen hadden het gewoon overgenomen en niemand kon zo goed voetballen als Daks. In zijn ééntje was hij een heel elftal en hij scoorde altijd.
Zo'n 6 jaar geleden werd hij ook doof. Dat was moeilijk maar zelfs dat weerhield hem niet om vrolijk te zijn, te spelen, met de tennisbal. Het scoren werd lastiger, hij kon niet meer horen waar de bal terecht kwam, maar zijn richting gevoel was zo goed, dat we er toch niet veel van merkten. En zijn blaf werd frequenter, die hoorde hij zelf toch niet meer en wij vonden het niet erg.
De slopende ziekte die daarna kwam deed uiteindelijk de deur dicht. Daksi kreeg steeds meer verschijnselen van dementie. De weg kwijt zijn, letterlijk. In een hoekje van de kamer staan en er niet meer vandaan kunnen. Proberen door een muur te lopen en leterlijk je hoofd stoten. Niet meer weten wat binnen en buiten is, wat dag en nacht is. Het lijfje deed het nog prima, sterke Daksi, maar het kopje liet het afweten. Elke maand zagen we veranderingen en die waren altijd een verslechtering. Het blaffen stopte helemaal. Daksi draaide rondjes, altijd linksom en wist niet waarom en waarnaartoe het moest leiden.
We namen het voor lief. Een hondje neem je voor altijd ook als het misschien iets moeilijker wordt. Alhoewel, zonder dat we het er nou heel veel over hadden, we wisten dat het niet meer beter zou worden, dat we misschien een keer de finale beslissing zouden moeten nemen. We wachtten geduldig op het moment dat wij er klaar voor zouden zijn om die beslissing te nemen, maar natuurlijk kwam dat moment nooit. Wanneer ben je nou klaar voor zo'n beslissing?
Het werken vanuit huis hielp. Daksi was nooit alleen en we konden helpen als buiten binnen was geworden of als hij zich vast gelopen had in het open haard hout naast de kachel. Dat we zelf ook veel wakker waren in de nacht was jammer, maar dat alles is geen reden om te stoppen, dat hoort erbij, tenminste, zo denken wij erover.
De laatste 2 maanden werd het anders. Opeens zagen we paniek of angst aanvallen, meestal 's nachts, Daksi die heel onrustig werd, rondjes draaide, maar ook erg jankte en ontroostbaar was, niet in onze armen wilde liggen en ook niet wist wat hij wel wilde. Ook angst kreten overdag, niet alleen als hij vast stond, maar ook als hij schijnbaar gewoon in de kamer lag. Tijdens het rondjes draaien op zijn zijtje vallen en niet meer overeind kunnen komen en zo hulpeloos spartelen met zijn pootjes.
Het lukte ons niet om dit nog goed te praten, ookal waren we er altijd bij om te helpen, althans te proberen. Meer en meer zagen we dat de beslissing dichterbij aan het komen was, want voor het eerst zagen we de balans overhellen naar de verkeerde kant, naar de kant dat Daksi niet meer gelukkig was. Met alle ongemakken kon hij omgaan, en het op schoot liggen, lekker eten en drinken hadden het leven nog de moeite waard gemaakt.
Het was tijd. Niet voor ons, maar wel voor Daksi. In herinnering roepend hoe stoer hij was, hoeveel ontzag hij inboezemde in de pastorie en hoe vrolijk hij was, wisten we dat dit leven niet meer leuk en prettig was voor hem.
Een laatste eitje met Pasen, nog een dagje lekker in de zon in de tuin. Nog een paar nachtjes tussen ons in en 2 boterhammen met majas als laatste ontbijt.
De dierenarts die 11,5 jaar geleden Daksi onderzocht toen we hem net hadden gevonden, heeft nu de finale injecties gezet. Ze was aardig en netjes. Niet te veel woorden. 'Er ist jetzt oben'. Dat zei ze toen het klaar was.
Thuis was alles al voorbereid. Een mooi plekje, bij de bamboe en niet ver van Coco en Max die ook in de pastorie tuin liggen. We namen ieder 2 Palinka om de brok in de keel weg te krijgen, wat natuurlijk niet lukte. Nog even met z'n drieen bij de open haard en toen naar de tuin voor het laatste afscheid. Jankend aan de telefoon met oma en tante in Nederland die Daksi ook erg gaan missen.
En nu is het leeg. Daksi is er niet meer en Daksi is ook het einde van een tijdperk. Een tijdperk van hondjes. Max als eerste, Coco, Flicka, Daksi, op het hoogepunt 3 hondjes om ons heen. Daksi was de laatste en heeft ons 11,5 jaar lang heel veel plezier en liefde gebracht.
Zoveel leuke, geinige en waardevolle herinneringen. Daar gaan we het nu mee doen. 'Er ist jetzt oben', we hopen dat het waar is.
